Bladkevers zijn een van de grootste families van kevers in de wereldfauna. Sommige van de vele verschillende soorten hebben een verbazingwekkend mooi uiterlijk. Als herbivore dieren hebben veel van hen echter ook de status van plaag voor tuinders en boeren. We laten je kennismaken met de belangrijkste soorten.

De roodhalsgraankever is slechts een van de ongeveer 50.000 verschillende bladkeversoorten

Inhoudsopgave

Toon alles
  1. Identificatie van bladkevers
  2. Belangrijke soorten
  3. Vecht tegen bladkevers
  4. Veel Gestelde Vragen

    5. Zoölogische identificatie van de bladkever

    Met in totaal ongeveer 50.000 soorten die tot nu toe zijn beschreven, vormen de bladkevers, zoölogische Chrysomelidae, een van de grootste keverfamilies ter wereld. Ze worden verspreid in alle zoöografische gebieden van de wereld, met uitzondering van de arctische zones. In Duitsland komen ongeveer 520 van de 50.000 soorten voor.

    Kijk

    Hoewel de verschillende soorten op het eerste gezicht nogal divers lijken, delen ze enkele overeenkomsten op metaniveau in termen van lichaamstype en kleur.

    De volwassen dieren zijn over het algemeen, d.w.z. met betrekking tot de keverwereld in het algemeen, middelgroot en hebben een eivormige, soms meer langwerpige, soms meer ronde, koepelvorm. Hun lengte ligt tussen één en 18 millimeter. Met betrekking tot de romp is hun hoofd vrij klein, afgerond en meestal gelijk met de romp geplaatst via een gebogen pronotum, zodat typisch een gedrongen uiterlijk optreedt.

    Veel bladkeversoorten worden gekenmerkt door een opvallende, soms artistiek gevormde en vaak glanzende metaalkleur. Ook de prachtige bladkever is hier een goed voorbeeld van: met zijn groengele, blauw tot koperkleurige veranderende, metaalachtige glinsterende verkleuring, die zijn lichaam tot aan de poten en voelsprieten volledig bedekt, lijkt het bijna een juweel. Anderen, bijvoorbeeld de gouden aardvlo, zien eruit als een kostbare munt met hun koper-gouden, zeer glanzende kleur. De aardappelkever daarentegen maakt indruk met zijn kenmerkende geel-zwart gestreepte patroon.

    levenswijze

    De volwassen dieren paren meestal meerdere keren met verschillende seksuele partners en produceren meerdere generaties larven per jaar. De vrouwtjes leggen hun eieren afzonderlijk of in groepen of rijen op de voedergewassen, afhankelijk van de soort, vaak beschermd in ondiepe, aangevreten holtes of bedekt met een laag uitwerpselen. Sommige bladkeversoorten voeden zich ook het liefst met waterplanten. Hun broed is daarom soms ook onder water te vinden in geleiachtige schelpen.

    De larven komen meestal na een paar dagen uit en groeien binnen enkele dagen uit tot volwassen kevers in verpoppingen.

    De voedergewassen - en dus ook de aantastingsgevoelige planten - verschillen per bladkeversoort. Sommige zijn olifaag, wat betekent dat ze de voorkeur geven aan slechts één of enkele specifieke planten. Deze plantverwantschap komt vaak tot uiting in de soortnaam. Bij sommige soorten kan het enorme schade aanrichten als het vaak voorkomt. Coloradokevers kunnen hele velden kaal maken

    Relevante bladkeversoorten voor tuinders en boeren

    Met alleen al de enorme verscheidenheid aan soorten bladkevers in Duitsland kunnen we ze hier niet allemaal beschrijven. We willen ons daarom richten op enkele soorten die voor hobbytuinders en boeren van verhoogde relevantie zijn. De volgende bladkevers komen hier veel voor en spelen een grote rol als plaagdier:

    • populier bladkever
    • lelie kip
    • Coloradokever
    • Kip met rode hals
    • Leliebladkever

    Hier is een overzicht van hoe ze eruit zien, zodat u de plagen kunt identificeren, van elkaar kunt onderscheiden en passende beheersmaatregelen kunt nemen:

    populier bladkever lelie kip Coloradokever Kip met rode hals Leliebladkever
    vorm geven aan ovaal tot rond, gedrongen langwerpig, smal pronotum, nog smallere kop Rondachtig, wat smaller, naar beneden gebogen pronotum en kop Langwerpig-smal, pronotum van gelijke breedte, kleine kop langwerpig-smal, pronotum even breed, kleine kop
    kleuren Vleugels steenrood, kop zwartachtig tot groenachtig, vleugels en poten zwart Vleugels en pronotum zegellak rood met een matte glans, buikzijde, poten en antennes zwart Vleugels in de lengte bleek saffraangeel en zwart, halsschild gevlekt in dezelfde kleuren, poten amberbruin, poten zwart Vleugels glanzend zwart met reliëf, pronotum en poten ahornsiroop rood, kop en antennes zwart Vleugels dof lichtbruin, tamelijk verfrommeld oppervlak, halsschild en poten bleek amberkleurig, zwartachtig gevlekt, kop zwartachtig
    maat 10-12 mm lang 6-8 mm lang 7-15 mm lang 4-4,5 mm lang 6-7 mm lang
    voedergewassen Populieren (espen), wilgen Lelies, geruite bloemen, bieslook Aardappelen, tomaten, aubergines, tabak, paprika's Tarwe, gerst, haver Waterlelies, gele waterlelies, duizendknoop, aardbeien
    strijden Rupsvliegen, sluipwespen (18,99 €) Harken de grond onder populieren in de winter Verzamelen, larven afspuiten Padden, loopkevers, gewasbeschermingsnetten, bacteriepreparaat, neemolie Lieveheersbeestjes, loopkevers, gaasvliegen, sluipwespen, sluipmoordenaars Bladeren van de waardplant voor een lange tijd onder water
    youtube

    Vecht tegen bladkevers

    De beste manier om uw planten te beschermen tegen bladkevers hangt af van het type bladkever en de mate van besmetting.

    populier bladkever

    Populierenbladkevers besmetten het liefst populieren

    Vooral in monoculturen en in warme, droge jaren kunnen populierbladkevers een probleem worden. Populieren langs lanen worden soms kaal gegeten en er kunnen grote boomverliezen optreden. Vooral espen genieten de voorkeur van populierenbladkevers, maar ook wilgen kunnen erdoor worden aangetast.

    Omdat populierenbladkevers geen goede vliegers zijn, is de beste manier om hun besmetting te voorkomen, het gebruik van gemengde gewassen in plaats van monoculturen. De kevers blijven aan een boom zolang er bladeren zijn en bewegen zo weinig als nodig is. Pas als de boom kaal is opgegeten, gaan ze op zoek naar een andere. Als er echter niet snel een geschikt slachtoffer wordt gevonden, zullen de kevers tijdens het zoeken verhongeren.

    Als er al een plaag aanwezig is, kun je deze het beste in bedwang houden door de kevers die in de grond onder de boom overwinteren te storen en zo nodig te doden door de grond op te harken.

    Slechts 6 middelen op basis van pyrethrinen, acetamiprid of thiachloprid zijn momenteel goedgekeurd voor bestrijding met insecticiden.

    lelie kip

    De leliekever is een opvallende verschijning door zijn sterke kleur

    De eigenlijk heel mooie, rode zegellakkevers met de al even mooie naam zijn de meest voorkomende lelieplagen in Europa en Eurazië. Ze teisteren het liefst prachtige en gigantische lelies, maar ook geblokte bloemen of bieslook. Zoals bij de meeste plagen, richten de larven de grootste schade aan vanwege hun enorme voedselactiviteit.

    Vrouwtjes leggen hun oranjerode eieren in clusters aan de onderkant van de bladeren, waar de larven na het uitkomen beginnen te eten. De besmetting is te herkennen aan de tekenen van eten, maar ook aan de opvallende rode fantasieën en de met zwarte ontlasting bedekte larven. Ze bedekken zichzelf met hun uitwerpselen om zichzelf te beschermen tegen roofdieren.

    De meest directe methode om leliekevers te bestrijden is om de volwassenen te verzamelen, bij voorkeur 's morgens als ze nog stijf en traag zijn. Omdat ze bij bedreiging vallen en met de donkere buik naar boven landen, wat moeilijker te zien is, is het ook aan te raden om een net onder de lelie uit te spreiden en de kevers gericht af te schudden. De larven kunnen met een scherpe waterstraal van de plant worden gespoten.

    Als de besmetting ernstig is, helpen insecticiden ook tegen bijtende en zuigende plagen.

    Coloradokever

    De coloradokever vormt een serieuze bedreiging

    De coloradokever kwam oorspronkelijk uit centraal Mexico en verspreidde zich later naar de VS als gevolg van de grootschalige teelt van aardappelen door blanke kolonisten. Al in het midden van de 19e eeuw werd het ongedierte via pootaardappelen in Europa geïntroduceerd, aanvankelijk in Engeland en Nederland. Kort daarna, in 1877, werden de eerste exemplaren ook in Duitsland waargenomen.

    uitweiding

    De invasie van de coloradokever

    In de loop van de 20e eeuw werden Coloradokevers al snel een echte plaag. In 1935 werd in het Duitse Rijk zelfs de zogenaamde KAD, de Coloradokeverbeschermingsdienst, opgericht vanwege zijn invasieve verspreiding. Hij had een Coloradokever-primer nodig en mobiliseerde schoolkinderen en werklozen om te vechten met de oproep:

    Wees een vechter, wees geen slaper, kijk uit voor de Coloradokever!

    Tegenwoordig is de coloradokever wijdverspreid over de hele wereld en kan hij soms hele velden in korte tijd blootleggen. Zijn geprefereerde voedergewassen zijn natuurlijk de aardappel, waarop hij verschillende delen van de plant teistert. Maar ook andere groenten en gewassen die tot de nachtschadefamilie behoren, zoals aubergines, tomaten, paprika's en tabak, kunnen worden aangetast.

    Een aantal methoden kan worden gebruikt om Colorado-aardappelkevers te bestrijden. Een combinatie van preventieve en acute behandelingsmaatregelen is bijzonder nuttig.

    preventieve maatregelen

    Allereerst moet je natuurlijke vijanden van de coloradokever aanmoedigen, die nu heel gewoon zijn in dit land: dit zijn met name padden en loopkevers. Bij het zaaien en na het ontkiemen dient u uw gewassen vervolgens af te dekken met gewasbeschermingsnetten. In principe is het ook zinvol om de planten te versterken met een brandnetelmestspuitbehandeling.

    Na een jaar van besmetting moet u de grond preventief voor het volgende jaar goed opgraven, omdat de kevers erin overwinteren. In die zin is het ook nuttig om jaar na jaar aardappelen in vruchtwisseling te telen. Voor een evenwichtig landgebruik is dit sowieso aan te raden.

    Acute maatregelen

    Als de vetkevers al in grote aantallen rondlopen op de aardappel- of paprikaplant, kunt u ze het beste eerst verzamelen. Voor grotere gewassen kun je ook gewapend met een stok door de rijen lopen en het ongedierte neerslaan. Zoals veel bladkeversoorten, vallen ze graag wanneer ze worden bedreigd en kunnen ze dan worden verzameld in een net dat eerder op de grond is uitgespreid. Muntbouillon of koffiedik zouden de kevers moeten verdrijven.

    Het gebruik van het bacteriepreparaat Bacillus thuringiensis, dat giftig is voor de kever maar niet voor mens en plant, kan behoorlijk effectief zijn. Neemolie, die veel gebruikt wordt in de biologische tuinbouw, is ook effectief tegen coloradokevers.

    Kip met rode hals

    De roodhalsgraankever houdt van tarwe, gerst en co.

    Omdat hij, zoals de naam al doet vermoeden, het liefst granen zoals tarwe, gerst of haver eet, is de graankever een probleem, vooral voor boeren. Ze besmetten ook voedergrassen, af en toe maïs. De larven eten langwerpige gaten in de bladeren van het gras en kunnen aanzienlijke oogstverliezen veroorzaken.

    Met natuurlijke vijanden is de roodhalsgraankever relatief goed in bedwang te houden. Lieveheersbeestjes, loopkevers, gaasvliegen, sluipwespen en sluipwespen hebben er trek in. Voor bepaalde ruiremmende insecticiden moet een bepaalde schadedrempel worden bereikt, die landspecifiek is gedefinieerd.

    Leliebladkever

    De leliebladkever houdt van waterplanten

    Waterleliebladkevers behoren tot de aan waterplanten verwante bladkeversoort. Ze zijn daarom bijzonder problematisch voor siertuinders die een vijver met waterplanten onderhouden. Waterleliebladkevers besmetten niet alleen de witte waterlelie, maar ook andere waterplanten zoals de gele waterlelie, de waterlelie, het moerasbloedoog of de gewone pijlpunt. Maar aardbeien zijn ook een van hun voedergewassen, daarom worden ze ook wel aardbeikevers genoemd.

    De fantasieën en de larven van de waterleliekever leven op de bladoppervlakken van hun waardplanten en leven daar behoorlijk gevaarlijk. Ze kunnen niet zwemmen of ademen onder water. Daarom, als u een besmetting opmerkt, is de veiligste controlemethode om de bladeren onder te dompelen. De larven en mogelijk ook de volwassen dieren verdrinken daarbij.

    tips

    Een langere onderdompelingsfase is het veiligst. Om dit te doen, kunt u de bladeren verzwaren met een gaas.

    Veel Gestelde Vragen

    Welke soorten bladkevers zijn er?

    In totaal omvat de familie van bladkevers ongeveer 50.000 soorten. In Duitsland komen echter slechts ongeveer 520 soorten voor. De meest voorkomende hiervan zijn de prachtige bladkever, de coloradokever, de weegbreebladkever, de populierbladkever, de leliekever, de gewone aspergekever, de schildpad- en wilgenbladkever of de meidoornbladkever.

    Hoe herken ik bladkeversoorten?

    Sommige inheemse bladkeversoorten zijn gemakkelijk te identificeren, andere moeilijker. De coloradokever of de prachtige bladkever zijn heel gemakkelijk te herkennen aan hun lichtgeel-zwart gestreepte of blauwachtig groenachtige tot koperkleurige en glinsterende violette kleur. De leliekever valt ook erg op met zijn zegellakrode rug, maar is te onderscheiden van de gelijkaardige lelietje-van-dalenkever, waarvan de onderkant niet zwart maar ook rood is. De platte, ronde, lichtgroene schildpadkevervarianten, die erg op elkaar lijken, zijn moeilijker te herkennen.

    Zijn bladkevers ongedierte?

    De coloradokever, de populierbladkever, de roodhalsgraankever, de gewone aspergekever en de leliekever zijn de meest relevante plagen in dit land. In groente- en siertuinen richten ze soms grote schade aan.

    Welke maatregelen zijn geschikt voor de bestrijding van bladkever?

    Er zijn verschillende manieren om de verschillende bladkeversoorten te bestrijden. Voor de meest voorkomende soorten, zoals de coloradokever of de leliekever, is het verzamelen of afschudden en vangen van de adulten in netten een gangbare methode. Larven kunnen effectief van de planten worden gespoten met een scherpe waterstraal. Aangetaste populaties kunnen ook worden beperkt door natuurlijke vijanden zoals sluipwespen, loopkevers, gaasvliegen of lieveheersbeestjes. In ernstige gevallen kunnen bepaalde bacteriële preparaten, neemolie of pesticiden worden gebruikt als biologische of chemische insecticiden.

    Hoe herken ik de eitjes en larven van bladkevers?

    De eitjes van de in ons land meest voorkomende bladkeversoorten zitten meestal in groepjes aan de onderzijde van de bladeren van hun waardplanten. Ze hebben verschillende kleuren, afhankelijk van de soort kever. De larven hebben ook hun eigen uiterlijk, afhankelijk van de soort. Die van de coloradokever hebben bijvoorbeeld een gedrongen, isopodachtig geribbeld lichaam en een felrode kleur met vlekken aan de zijkanten. De larven van de leliekevers vallen op doordat ze gehuld zijn in hun eigen donkere uitwerpselen, waarmee ze zichzelf beschermen tegen roofdieren. Op de bladeren zien ze eruit als kleine hoopjes teer. De larven van waterleliebladkevers steken met hun zwarte kleur af tegen de groene bovenzijde van de bladeren van de aangetaste waterplanten.

Categorie:

Dieren in de tuin