De Latijnse soortnaam van de Amerikaanse amberboom, Liquidambar styraciflua, betekent "vloeibare amber". In feite verwijst deze zeer toepasselijke naam niet alleen naar het feit dat de aromatische hars van het geslacht wordt gebruikt voor de productie van kauwgom (daarom staat de loofboom in zijn geboorteland ook bekend als "sweetgum" of "redgum" ), maar dat het in de herfst helder rood-oranje kleurt. Gebladerte gloeit goudgeel in de zon. Door zijn decoratieve effect geniet de amberboom een groeiende populariteit als middelgrote huis- en parkboom.

De amberboom is vooral zo populair vanwege zijn prachtige herfstkleuren

Inhoudsopgave

Toon alles
  1. herkomst en distributie
  2. gebruiken
  3. uiterlijk en groei
  4. bladeren
  5. bloei en bloeitijd
  6. fruit
  7. toxiciteit
  8. Welke locatie is geschikt?
  9. vloer
  10. potcultuur
  11. Zoetgom op de juiste manier planten
  12. Wat is de beste planttijd?
  13. De juiste plantafstand
  14. onderplanten
  15. Waterzoete gom
  16. Zoetgom op de juiste manier bemesten
  17. Op de juiste manier gesneden zoetekauw
  18. vermeerderd suikerzoete plant
  19. Hoe plant ik correct?
  20. ziekten en plagen
  21. overwinteren
  22. soorten en variëteiten

    23. herkomst en distributie

    De Amerikaanse amberboom heeft zijn thuis in Noord- en Midden-Amerika, waar hij thuishoort tussen de staat New York en de Midden-Amerikaanse staat Nicaragua, voornamelijk in rivierdalen en op berghellingen - mits de ondergrond daar voedselrijk, diep en vrij fris tot vochtig.

    De soort behoort tot het geslacht van amberbomen (Liquidambar), dat vroeger deel uitmaakte van de toverhazelaarfamilie (Hamamelidaceae). Botanici zijn nu echter van mening dat de groep een eigen, zeer kleine plantenfamilie Altingiaceae vormt met slechts ongeveer 15 soorten. Sweetgumbomen zijn daarom niet alleen inheems in Noord-Amerika, sommige soorten gedijen ook goed in het Middellandse Zeegebied (oriental sweetgum, Liquidambar orientalis) en in Oost- en Zuidoost-Azië (bijvoorbeeld de Formosa sweetgum, Liquidambar formosana).

    In Europa wordt de Amerikaanse amberboom echter vooral als sier- en parkboom gekweekt. De soort arriveerde al in 1681 in de Oude Wereld en er zijn nu veel variëteiten met verschillende groei en hoogte beschikbaar.

    gebruiken

    Terwijl de Amerikaanse amberboom voornamelijk wordt gekweekt als sierboom in particuliere tuinen en openbare parken, is het een waardevolle gebruiksboom in zijn thuisland. Niet alleen de zoetgeurende storax, zoals ook de hars van de soort wordt genoemd, een belangrijke grondstof voor de productie van kauwgom en wordt gebruikt in de natuurgeneeskunde, maar het harde hout van de amberboom, dat qua nerf en kleur tot walnotenhout, is ook erg gewild bij de meubelfabricage.

    Verder worden het aromatische amberhout en zijn hars ook gebruikt als grondstof voor de productie van parfums, zepen en andere cosmetica. Hoewel de hars van de boom "Storax" wordt genoemd, is de amberboom geenszins verwant aan de eigenlijke storaxboom (Styrax americanus) - hij verving hem pas in de 18e eeuw bij de extractie van hars.

    uiterlijk en groei

    In hun thuisland bereiken wilde exemplaren van de sweetgumboom een hoogte tot 45 meter. Daarmee is de soort een van de hoogst groeiende loofbomen, maar in Midden-Europa wordt hij meestal niet hoger dan zo'n 20 meter, zelfs in streken met een mild klimaat. Naast de hoge soorten zijn er enkele soorten die veel kleiner blijven en een hoogte bereiken van zo'n vier tot maximaal tien meter en daardoor ook geschikt zijn als kamerboom voor de particuliere tuin.

    De amberboom heeft op jonge leeftijd een kegelvormige, vrij smalle groeiwijze, maar kan met de jaren breed worden. De bast, die aanvankelijk roodbruin is, wordt later grijsbruin en ontwikkelt zowel brede groeven als de voor de soort kenmerkende kurkruggen.

    bladeren

    De amberboom heeft een andere naam, die hij dankt aan zijn esdoornachtige bladeren: hij wordt zeesterboom genoemd omdat de vijf- tot zevenlobbige, handvormige bladeren sterk doen denken aan zeedieren. Leken verwarren de sweetgumboom vaak met de inheemse esdoorn vanwege de vorm van het blad.

    Tijdens de zomermaanden zijn de bladeren, die afwisselend gerangschikt zijn en tot 15 centimeter lang kunnen worden, glanzend groen, maar krijgen vaak vanaf eind september hun prachtige herfstkleuren. De natuur lijkt diep in de kleurenpot van de amberboom te graven, want het kleurenpalet varieert van geeloranje tot oranjerood en karmijnrood tot violette tinten. Deze brede kleuring is vaak zelfs bij één en dezelfde boom waar te nemen.

    Dit maakt de Amerikaanse amberboom een van de tuinbomen met het mooiste herfstblad, wat ook de belangrijkste reden is voor zijn populariteit als huis- en sierboom. Overigens geven de bladeren ook de kenmerkende aromatische geur af als je ze zachtjes tussen je vingers wrijft.
    Lees verder

    bloei en bloeitijd

    In de vrolijke meimaand verschijnt de nogal onopvallende bloesem van de amberboom. De soort is eenhuizig en ontwikkelt zowel vrouwelijke als mannelijke bloemen op dezelfde plant. Mannelijke bloemen lijken op rechtopstaande, groenachtige aren en zijn ongeveer vijf tot zeven centimeter lang. De vrouwelijke bloeiwijzen daarentegen zitten op kastanjeachtige, hangende bolletjes. Bestuiving vindt plaats via insecten.

    fruit

    Op het eerste gezicht lijken de bolvormige vruchten van de amberboom, die bedekt zijn met lange doornen, op de vruchtpeulen van de tamme kastanje. Ze zijn echter aanzienlijk kleiner met een diameter van twee tot drie centimeter, en ze zijn ook opgebouwd uit talrijke houtachtige capsules. Pas vanaf de leeftijd van ongeveer 20 jaar geven amberbomen vruchten. Deze blijven lang aan de boom plakken en vallen vaak pas in het voorjaar op de grond.

    Op de grond barst de bruine vrucht open, waardoor de kleine zaadjes recht op de grond vallen. Het grootste deel is echter niet kiembaar en dus niet bruikbaar voor vermeerdering. Je herkent de steriele zaden aan het feit dat ze opvallend klein en nogal hoekig van vorm zijn. Slechts een paar zaden zijn vruchtbaar en dus kiembaar. Ze zijn aanzienlijk groter, elliptisch van vorm en hebben vliezige vleugels die de wind gebruikt om ze naar potentiële nieuwe locaties te brengen.
    Lees verder

    toxiciteit

    Hoewel de hars van de amberboom nog steeds een belangrijke grondstof is voor de productie van natuurlijke medicijnen en kauwgom, is deze pas onschadelijk nadat deze industrieel is verwerkt. Anders worden alle delen van de plant als irriterend tot giftig voor de huid en slijmvliezen van zowel mens als dier beschouwd, waarbij vergiftigingsverschijnselen vooral bij kinderen en kleine huisdieren voorkomen.

    Welke locatie is geschikt?

    Net als op zijn natuurlijke locaties, heeft ook een in de tuin gekweekte amberboom een standplaats in de volle zon en zo warm mogelijk nodig. U kunt de boom het beste planten op een tegen wind en regen beschutte plaats voor een lichtgekleurde huismuur of muur, die ook optimaal op het zuiden is georiënteerd. Hier krijgt de boom voldoende zon en bescherming, die hij vooral in de eerste jaren nodig heeft - de soort ontwikkelt zijn vorstbestendigheid pas naarmate hij ouder wordt. Daarnaast is een windscherm belangrijk omdat de amberboom vrij vroeg in het jaar zijn beschermende blad verliest.

    Daarentegen is een plaats zelfs op een gedeeltelijk beschaduwde tot licht beschaduwde plaats meestal te donker. De soort ontwikkelt zijn kleurrijke herfstbladeren alleen op zeer zonnige en warme plaatsen.
    Lees verder

    vloer

    De optimale grond voor de Amerikaanse sweetgum is diep, los en goed doorlatend, matig rijk aan voedingsstoffen tot humus en vers. Zet hem in het beste geval op leemgrond, want de soort verdraagt arme zandgronden of kalkhoudende ondergrond niet goed. Waar de amberboom heel langzaam groeit op zand, krijgt hij op kalkrijke grond al snel ongezonde gele bladeren. Wateroverlast leidt op zijn beurt tot rot en dus tot de dood van de boom.

    potcultuur

    Omdat de amberboom de eerste jaren erg gevoelig is voor kou, wind en andere weersinvloeden, moet je hem eerst in een grote emmer kweken en geleidelijk wennen aan de klimatologische omstandigheden. Op de lange termijn kan de hoge soort echter niet in een plantenbak worden gehouden zonder de groei ernstig te beperken. Sweetgumbomen die als bonsai worden gekweekt, vragen bijvoorbeeld veel aandacht en zorg.

    Zoetgom op de juiste manier planten

    Plant de sweetgumboom als volgt:

    • Graaf een plantgat.
    • Deze moet twee keer zo breed en diep zijn als de kluit.
    • Maak de grond aan de zijkanten en onderkant van het gat los.
    • Meng de uitgraving met compost en hoornkrullen (32.93€) / hoornmeel.
    • Als de grond zwaar is, zorg dan voor drainage, bijvoorbeeld door kiezels.
    • Plant de boom zo diep dat het entpunt bedekt is met aarde.
    • Plant een steunpaal.
    • Sluit deze stevig aan op de kofferbak, b.v. B. met een bastlint.
    • Vul het plantgat en trap voorzichtig in de grond.
    • Slurry de verse grond met veel water.
    • Mulch de wortelschijf om te voorkomen dat de grond uitdroogt.

    Lees verder

    Wat is de beste planttijd?

    In principe kan de sweetgumboom zowel in het vroege najaar als in het late voorjaar worden geplant. Maar aangezien vooral jonge exemplaren behoorlijk gevoelig zijn voor kou en wind, zou je de voorkeur geven aan de lente.
    Lees verder

    De juiste plantafstand

    Omdat amberbomen tot 20 meter hoog en acht meter breed kunnen worden, hebben ze veel ruimte nodig. Daarom is de soort alleen geschikt voor een solitaire standplaats in de tuin die aan deze eisen voldoet - vooral omdat verplanten in latere jaren moeilijk zo niet onmogelijk wordt. Verder wordt de amberboom zeer goed verdragen door snoei, maar is afhankelijk van de soort ook vrij snelgroeiend en daardoor moeilijk in hoogte en breedte te beperken met een snoeischaar.

    onderplanten

    Sweetgumbomen hebben een losse groei en laten vrij veel licht door hun kroon. Daarom kunnen ze goed worden ondergeplant met bodembedekkers en andere vaste planten, zolang ze niet te veel concurreren. Bolbloemen zoals tulpen en narcissen die in het voorjaar bloeien zijn zeer geschikt, evenals monnikskap, herfstanemonen, boshyacinten en hosta's.

    Waterzoete gom

    Natuurlijk zullen in potten gekweekte exemplaren tijdens het groeiseizoen regelmatig water nodig hebben, omdat ze niet voor zichzelf kunnen zorgen. Vers aangeplante en jonge amberbomen kunnen bij droog weer ook met een schommel uit de gieter worden bewaterd. Oudere, gevestigde bomen daarentegen kunnen zonder extra water.

    Zoetgom op de juiste manier bemesten

    Hetzelfde geldt voor de toevoer van kunstmest: alleen jonge bomen hebben baat bij een voorjaarsbemesting met compost en hoornkrullen om hun langzame groei te versnellen. Bij oudere, goed gewortelde amberbomen is een extra voeding echter niet nodig.
    Lees verder

    Op de juiste manier gesneden zoetekauw

    Sweetgumbomen zijn zeer tolerant ten aanzien van snoeien en kunnen daarom een aantal jaren als bonsai of als potcultuur worden gehouden. In tegenstelling tot fruitbomen is regelmatig onderhoud of verzorgende snoei in principe niet nodig, en een dergelijke maatregel tast ook de natuurlijke groeiwijze aan. Het is daarom het beste om de boom gewoon te laten groeien en alleen dood, ziek en te dicht hout in het voorjaar te verwijderen.
    Lees verder

    vermeerderd suikerzoete plant

    In de regel worden amberbomen vermeerderd door enten, maar ze kunnen ook uit zaad worden opgekweekt. In tegenstelling tot geënte exemplaren zijn zaailingen echter onvoorspelbaar in hun eigenschappen, en slechts enkele van de volwassen zaden zijn daadwerkelijk ontkiembaar. Kies alleen grote, elliptisch gevormde zaden om te zaaien.

    Deze hebben een koude prikkel nodig zodat de kiemremming wordt doorbroken. Bewaar de zaden daarom ongeveer twee maanden in het groentevak van de koelkast of zaai ze in de herfst in een afgedekte koude bak. Vanaf het voorjaar hebben de zaden constante temperaturen van 20 °C en hoger nodig voor ontkieming en groei.
    Lees verder

    Hoe plant ik correct?

    Na aanplanting mogen amberbomen pas binnen de eerste drie tot maximaal vijf jaar worden herplant. Daarna tolereren ze een verandering van standplaats meestal maar heel slecht.

    ziekten en plagen

    Ziekten en plagen komen zeer zelden voor op de amberboom. Aan de andere kant komen typische locatie- en zorgfouten, zoals weergegeven, vaker voor

    • op te donkere locaties
    • verdichte of anderszins ongeschikte grond
    • als het te droog is
    • bij onvoldoende bemesting
    • evenals in geval van wateroverlast

    tevoorschijn komen. Aangetaste bomen krijgen gele tot bruine bladeren die na een tijdje afvallen. Bovendien groeien ze erg slecht. Omdat amberbomen erg gevoelig zijn, kunnen ze snel afsterven, vooral door te weinig/te veel water.

    overwinteren

    Alleen de Amerikaanse amberboom is voldoende winterhard in Midden-Europa, zowel de oosterse als de Aziatische Formosa-snoepjes komen uit klimaten met milde winters en zijn daarom niet vorstbestendig. Het Amerikaanse familielid ontwikkelt echter pas zijn winterhardheid bij het ouder worden, daarom bevelen sommige experts een emmercultuur en geleidelijke verharding aan, althans voor jonge bomen. Later, als de boom uitgeplant is, krijgt hij de eerste paar winters winterbescherming. Bedek hiervoor het wortelgebied met kreupelhout, mulch (€ 239,00) of stro en omwikkel de stam met tuinvlies als de temperatuur onder nul is. Later ontwikkelt de boom echter voldoende vorsthardheid.

    tips

    De bladeren die in de herfst worden weggegooid, kunt u het beste laten liggen: ze dienen niet alleen als natuurlijke winterbescherming, maar voorzien de boom door het rottingsproces ook van waardevolle voedingsstoffen.

    soorten en variëteiten

    In dit land is alleen de Amerikaanse amberboom (Liquidambar styraciflua) winterhard, die op beschutte plaatsen temperaturen tot min 24 °C kan weerstaan. Er zijn inmiddels een aantal mooie soorten van deze soort die uitstekend geschikt zijn voor de moestuin:

    • 'Gumball': langzaam groeiend ras met een maximale hoogte van twee meter en een bolvormige kroon
    • 'Oktoberglut': zeer populaire variëteit met heldere, kleurrijke herfstkleuren en een maximale hoogte van drie meter
    • 'Variegata': bont wit blad, maximale hoogte van twee meter, perfect voor langdurige potbewaring
    • 'Worplesdon': langzame groei, tot een maximale hoogte van tien meter, vurig rode herfstkleur
    • 'Silver King': ook bont wit blad, felrode herfstkleuren, maximale hoogte vijf meter
    • 'Slender Silhouette': slanke kolomvorm met een maximale breedte van een meter, prachtig voor kleine tuinen

    Andere soorten amberboom, zoals de Chinese amberboom (Liquidambar acalycina), de oosterse amberboom (Liquidambar orientalis) of de Taiwanese amberboom (Liquidambar formosana), zijn daarentegen niet geschikt voor uitplant in Centraal-Europese tuinen, maar kunnen geplant in voldoende grote potten en met veel meer zorg Verzorging in serres of buiten tijdens de zomermaanden.

Categorie:

Bomen