Het feit dat de misleidende informele term "geranium" gemeengoed is geworden voor pelargonium kan niet meer worden veranderd. Zoals vastgesteld als deze naamfout is het belang ervan in de tuin en vooral de balkonbakcultuur. Proost op de pelargonium!

Geraniums zijn erg populaire balkonplanten

Inhoudsopgave

Toon alles
  1. oorsprong
  2. groei
  3. bladeren
  4. bloesems
  5. kleuren
  6. Wanneer is de bloeitijd?
  7. Welke locatie is geschikt?
  8. Welke grond heeft de plant nodig?
  9. Wat is de beste planttijd?
  10. balkon
  11. verpotten
  12. Watergeraniums
  13. Geraniums op de juiste manier bemesten
  14. Snijd geraniums op de juiste manier
  15. vorst
  16. overwinteren
  17. vermenigvuldig geraniums
  18. stekken
  19. Ziekten
  20. Zijn geraniums giftig?
  21. soorten

    22. oorsprong

    De hoeksteen voor de wijdverbreide, zij het vrij bekende verkeerde benaming onder tuiniers, "geranium" in plaats van het systematisch correcte "pelargonium" werd gelegd toen het rond 1700 in Europa werd geïntroduceerd. Sindsdien is de onjuiste, zo niet geheel ongegronde, verkeerde benaming gewoon gemeengoed geworden - een typisch fenomeen van taalkundig momentum dat bestand is tegen elke correctiepoging. De naam is niet geheel ongegrond, want pelargonium behoort van nature tot de familie van de ooievaarsbek - botanisch gezien Geraniaceae. Net als echte geraniums, oftewel kraanvogels.

    Pelargonium is geïntroduceerd vanuit Zuid-Afrika - dit is ook waar het belangrijkste verspreidingsgebied is geconcentreerd. Vooral in de meest zuidelijke Kaapregio, maar ook tot aan Namibië, gedijen zo'n 250 wilde soorten. Sommige groeien echter ook in tropische, noordelijke regio's van Afrika, zoals Tanzania, Kenia of Zimbabwe. Een kleine groep is ook inheems in het Nabije Oosten, van Turkije tot Irak en Iran.

    De aard van hun oorspronkelijke habitat kan daarom niet duidelijk worden gedefinieerd - geraniums zijn aangepast aan verschillende habitats, afhankelijk van de soort. De soorten die door ons als tuinplant worden gekweekt komen echter vooral uit zuidelijk Zuid-Afrika, waar sprake is van een halfvochtig, zeeklimaat met seizoenen. Op onze breedtegraden kunnen ze dus probleemloos worden gekweekt. De winters in hun oorspronkelijke habitat zijn echter veel milder dan hier, waardoor permanente buitenteelt hier niet mogelijk is.

    Overzicht van de herkomst van pelargonium:

    • De soorten die relevant zijn voor onze tuincultuur komen uit het zuiden van Zuid-Afrika
    • Zijn daarom aangepast aan halfvochtig, maritiem, seizoensklimaat
    • Kan goed met ons opschieten, maar lokale winters zijn te koud

    groei

    Pelargoniums groeien meestal als vaste plant, maar er zijn ook eenjarige soorten en die met een echt struikachtige groeiwijze. Er zijn ook succulente soorten. De meeste soorten die we telen zijn vaste planten. Er wordt onderscheid gemaakt tussen hangende geraniums, staande geraniums en geurende geraniums. Deze laatste vertonen bijzonder sterke, opgaande, halfheestergroei en weelderige bloemen. Maar ook hangende geraniums worden bossig en groeikrachtig. Pelargoniums bereiken meestal een hoogte van ongeveer 30 tot 40 cm en worden naarmate ze ouder worden houtachtig van onderen.

    Groeikenmerken in zoekwoorden:

    • Bij ons gekweekte geraniums veelal vaste planten
    • Bossige, krachtige groei, opgaand en halfheesterachtig of overhangend, afhankelijk van de soort
    • Groeihoogte ongeveer 30 tot 40 cm
    • Lichte verhouting met de leeftijd

    bladeren

    De gesteelde bladeren van pelargonium hebben een typisch gelobde contour en zijn afwisselend op de onderste delen van de stengel en tegenover op de bovenste delen met steunblaadjes. Bij sommige variëteiten is het blad prachtig gedessineerd.

    bloesems

    De biologische zygomorfe structuur van de bloemen toont het systematische verschil met alle andere ooievaarsbekplanten. De bloemen zijn meestal eindstandig in schermgroepen of in de scheutoksels. Sommige soorten vormen ronduit bolvormige bloemtrossen. De individuele bloemen zijn in vijfen en vertonen meestal een brede, open bloemplaat, sommige soorten lijken ook wat delicater met smallere, langere bloembladen.

    Bloemkenmerken in het kort:

    • Terminal of oksel, meestal in schermgroepen
    • Zygomorfe structuur, vijfvoudig
    • Vaak brede, open bloemborden, ook meer filigrane afhankelijk van de variëteit

    kleuren

    Pelargoniums zijn al lang een van de meest populaire tuin- en balkonplanten en zijn verkrijgbaar in talloze variëteiten - aan kleuren is hier geen gebrek. Natuurlijk zien rode varianten er bijzonder klassiek uit, maar het kleurenpalet omvat ook wit en roze tot violet. Artistieke, tweekleurige varianten met aantrekkelijke gestreepte of gespikkelde patronen in blauw-wit of roze-roze zijn nu vaak beschikbaar.
    Lees verder

    Wanneer is de bloeitijd?

    Pelargoniums worden niet alleen al zo lang gewaardeerd om hun weelderige, kleurrijke en verre pracht. De bloemen verrukken ook met een aangename persistentie en sieren balkons en terrassen gedurende de zomer met hun landelijke, stevige charme. De bloeiperiode duurt vaak van mei tot september. Voor een vitale nieuwe formatie en een verzorgd bloembeeld dient u regelmatig uitgebloeide stands schoon te maken.
    Lees verder

    Welke locatie is geschikt?

    Pelargoniums kunnen zowel in de volle zon als op halfschaduwrijke plaatsen worden gekweekt. Hoe meer zon ze krijgen, hoe meer bloemen ze zullen produceren. Vanwege de wat fragiele structuur van de scheuten, moet je ze niet blootstellen aan harde wind. Vooral grootbloemige soorten kunnen tijdens zomerse onweersbuien ook schade oplopen door hevige regen of hagel. Een tegen regen beschermde locatie is dus niet verkeerd.

    Onthouden:

    • Standplaats kan zonnig tot halfschaduw zijn
    • Meer bloei met meer zon
    • Niet te harde wind, wat beschutting tegen hevige regen

    Lees verder

    Welke grond heeft de plant nodig?

    Pelargoniums hebben een redelijk voedselrijke, losse en doorlatende plantgrond nodig. Niet voor niets zijn er speciale geraniumgronden in speciaalzaken. Deze is al goed voorbemest en heeft goede, gelijkmatige wateropname eigenschappen en een luchtige structuur.

    Natuurlijk is het vermarkten van geraniumaarde ook een vak - de genoemde eigenschappen kunnen ook worden bereikt met de juiste individuele ingrediënten. De ervaren hobbytuinier mengt in principe toch zijn eigen grond. Pelargonium gedijt net zo goed in universele potgrond, die je van een permanente toevoer van voedingsstoffen voorziet in de vorm van goede compost en hoornkrullen (32,93 €) evenals een losmakend zandbestanddeel voor afwatering.

    Aarde beweert in het kort:

    • Voedzaam, los en doorlatend
    • Als je het makkelijk wilt: geraniumaarde
    • Maar je kunt ook je eigen mengsels maken met universele potgrond, compost, hoornkrullen en zand

    Wat is de beste planttijd?

    Aangezien geraniums geen vorst verdragen, is buitenkweek pas mogelijk na de laatste nachtvorst. Dat betekent meestal na de ijsheiligen in mei. Wel is het raadzaam om aan het einde van de winter jonge planten te kopen en deze op een lichte, koele plaats in de balkonbak te laten groeien. Zet ongeveer 5 jonge plantjes in verse, biologisch langdurig bemeste grond in een grote balkonbak van ongeveer een meter lang en kweek ze tot half mei met regelmatig water geven.
    Lees verder

    balkon

    Pelargoniums zijn de belichaming van rustieke raam- en balkonornamenten. Sterker nog, een plek dichtbij het huis is ook ideaal voor zonaanbidders die enigszins gevoelig zijn voor het weer. Daarnaast is een diepe balkonbak met voldoende afwateringsgaten ook zeer geschikt als plantenbak. Hier hebben de geraniums voldoende ruimte voor een voedselrijke plantgrond. Met voldoende drainagegaten in de bodem van de balkonbak, voorkomt een hangende positie aan de balkonreling ook wateroverlast, waar geraniums helemaal niet tegen kunnen.

    Een balkon op het zuiden met veel zon is natuurlijk het beste voor het bevorderen van een hoge bloemenpracht en een bereidwillige groei.
    Lees verder

    verpotten

    Je kunt pelargoniums binnenshuis overwinteren - maar aangezien het zware eters zijn, moet je ze elk voorjaar in vers substraat plaatsen. Een grotere plantenbak dan een gewone balkonbak is meestal niet nodig vanwege de over het algemeen beperkte groeimaat. Het is veeleer belangrijk dat het nieuwe substraat een verse toevoer van voedingsstoffen biedt en natuurlijk een goede drainage in de vorm van wat zand.
    Lees verder

    Watergeraniums

    Pelargoniums hebben over het algemeen veel water nodig, maar zijn ook erg gevoelig voor wateroverlast. Het is daarom belangrijk om regelmatig en uitgebreid water te geven, maar wel om te zorgen voor een goede afwatering en een goede afwatering bij het planten. Houd uw pelargoniums in de bloembak altijd goed in de gaten en grijp regelmatig naar de gieter, vooral in warme, zonnige perioden in de zomer. De grond moet altijd licht vochtig zijn, maar pelargoniums verdragen ook kortere droge perioden.

    Geraniums op de juiste manier bemesten

    Afgezien van de constante toevoer van organische mest in de potgrond, moet u de voedingsrijke geraniums regelmatig bemesten tijdens de hoofdvegetatiefase - tenminste als u waarde hecht aan een mooie, weelderige bloei. Natuurlijk kunnen pelargoniums zonder kunstmest overleven, maar dan produceren ze veel minder bloemen en meer blad.

    U dient 2 tot 3 weken na het planten te beginnen met bemesten. Voor bloeiende planten kunt u het beste vloeibare mest gebruiken. Er zijn ook speciale geraniummeststoffen. Voeg eens per week of eens per 2 tot 3 weken wat toe aan het gietwater, afhankelijk van hoe de knoppen zich ontwikkelen.
    Lees verder

    Snijd geraniums op de juiste manier

    Tijdens het groeiseizoen gedurende de zomer is formeel snoeien niet nodig. Maar regelmatig schoonmaken. Want de uitgebloeide bloeiwijzen moeten altijd snel verwijderd worden zodat er nieuwe kunnen volgen. Ook kunnen de bladeren steeds droger worden en veel bruinachtig materiaal vormen, wat nadelig is voor een verzorgd uiterlijk. U kunt dergelijk materiaal ook gewoon met de hand uitplukken.

    Voor overwintering is echter dringend een snoeibeurt nodig. Te veel resterend plantaardig materiaal vraagt veel te veel energie van de overwinterende plant, wat zelfs tot de dood kan leiden. Knip ze daarom goed af.

    Haal ze hiervoor uit de doos en schud de aarde eraf. Gebruik vervolgens een scherpe schaar om alle scheuten tot ongeveer 10 cm te knippen, waarbij u elk ten minste twee ogen overhoudt. Verwijder indien mogelijk ook alle bladeren, zodat er geen plantaardig materiaal achterblijft dat moet worden verzorgd en vatbaar is voor ziektes - ook al lijkt het skeletachtige zicht achteraf misschien een beetje droevig.

    Als je de hoofdsnede voor de overwintering minder radicaal maakt, moet je de geraniums in het voorjaar bij het verpotten wat terugsnoeien. Hier hoeven echter alleen de droge scheutuiteinden te worden verwijderd om vitale nieuwe groei te bevorderen.
    Lees verder

    vorst

    Pelargoniums zijn niet winterhard. In hun thuisland, de Kaapregio van Zuid-Afrika, heerst een mild mediterraan klimaat met vorstvrije winters. Daarom overleven ze onze winter buiten niet. Ze hebben echter wel koele temperaturen nodig voor de wintermaanden.
    Lees verder

    overwinteren

    Pelargoniums kunt u probleemloos overwinteren. Om dit te doen, haalt u ze in de herfst voor de eerste nachtvorst uit hun zomerbakken en bereidt u ze voor op de winterrust met een grondige snoei: alle scheuten inkorten op twee ogen na en zoveel mogelijk bladeren verwijderen. Dit betekent dat de plant in de koude periode met weinig licht minder hoeft te verzorgen en minder vatbaar is voor ziekten en plagen.

    Zet de op deze manier voorbereide planten voor de winter in potten met zandgrond en zet ze op een lichte, koele plaats. De ideale omgevingstemperatuur ligt rond de 5-10°C. Gunstige locaties zijn bijvoorbeeld een lichte stoel bij het raam in een onverwarmd trappenhuis, een koud gebouw of een zolder met een dakraam.

    Onthouden:

    • Overwinteren kan zonder problemen, met de juiste voorbereidende maatregelen
    • Grondig snoeien noodzakelijk - alle scheuten inkorten tot ongeveer 10 cm lang
    • plaatmateriaal verwijderen
    • Plaats in een zanderige bodem en plaats op een lichte en koele plaats (5-10°C).

    Lees verder

    vermenigvuldig geraniums

    Pelagronia kan het beste worden vermeerderd door stekken. Zaadteelt is ook mogelijk, maar zeer bewerkelijk en tijdrovend, dus niet aan te raden.

    Het is het beste om de stekken in het vroege voorjaar of in de nazomer te vermeerderen. Knip een jonge, gezonde scheut uit de moederplant. Gebruik hiervoor een scherpe, schone schaar, omdat de snede enigszins vatbaar is voor rot. De onderste bladeren en eventuele zijscheuten worden verwijderd. Zet de stekken vervolgens in een plantenbak met potgrond en geef voorzichtig water.

    Het kweekvat mag niet bijzonder helder zijn, maar moet relatief warm zijn. De kans op groei is het grootst in een licht beschaduwde kas bij 20°C. Je kunt de stekken ook onder folie trekken, maar af en toe de folie openmaken om te luchten.Regelmatige bevochtiging is vanzelfsprekend.
    Lees verder

    stekken

    Zie de sectie Vermeerdering.
    Lees verder

    Ziekten

    Het onderwerp ziekten is helaas een zeer centraal thema bij pelargoniums. Ze zijn relatief vatbaar voor infectieuze bacteriële of virale ziekten, waarvan sommige zelfs naar hen zijn vernoemd, zoals geraniumroest - de meest voorkomende ziekte bij pelargoniums.

    geranium roest

    Deze schimmelinfectie zorgt ervoor dat de bladeren van de geranium geelachtig of bruin worden. Er kunnen ook bruine vlekken en puisten verschijnen. Als je de ziekte identificeert, moet je alle zieke delen van de plant zo snel mogelijk verwijderen, omdat het risico op infectie erg groot is. Een fungicide is dan de veiligste keuze. De ziekte wordt veroorzaakt door natte bladeren - een tegen regen beschermde locatie is daarom aan te raden.

    Pythium-schimmel

    Dit is een bodemschimmel die ervoor zorgt dat de plant verwelkt en verdooft. De oorzaak van het optreden ervan is wateroverlast. Zieke plantendelen moet u direct verwijderen en het substraat vervangen. Een fungicidetoepassing is ook nuttig.

    kurk vlekken

    Kurkvlekken zijn eigenlijk geen ziekte, maar weefsellittekens aan de onderkant van het blad, die ontstaan bij te veel water, te koude temperaturen of te weinig licht. Kurkvlekken zijn echter niet schadelijk voor de pelargonium, ze bederven alleen de esthetiek. Je hoeft de bevlekte bladeren dus alleen te verwijderen als je er last van hebt.

    Al deze ziektes kunt u echter voorkomen met een zonnige, luchtige standplaats en een goede waterafvoer.

    Plagen vallen ook relatief vaak geraniums aan, vooral tripsen, bladluizen of spintmijten
    Lees verder

    Zijn geraniums giftig?

    Pelargonium is onschadelijk voor ons mensen. De bloemen van de geurende geranium zijn zelfs eetbaar en vormen de basis voor aromatische lekkernijen zoals likeur of bloesemboter.

    Het sap van geraniums bevat echter stoffen die ook bij de mens huidirritatie kunnen veroorzaken en voor kleine dieren zelfs zeer gevaarlijk kunnen zijn. Vooral kleine knaagdieren zoals konijnen, cavia's of hamsters moeten zoveel mogelijk uit de buurt van pelargoniums worden gehouden.
    Lees verder

    soorten

    Vooral hangende geraniums en staande geraniums zijn relevant voor onze lokale tuincultuur. Geurgeraniums zijn ook populair, maar worden vooral in hun bladeren bewaard vanwege de geurige, essentiële oliën waaruit heerlijke delicatessen kunnen worden bereid. De verscheidenheid aan variëteiten is enorm. Hier is een selectie.

    hangende geraniums

    Deze soort heet botanisch Pelargonium peltatum en is de absolute klassieker voor het planten van balkonbakken. Soorten zoals de Tiroolse hanggeranium, die verkrijgbaar is in heldere, klassieke kleuren zoals rood of wit, zijn erg populair omdat ze robuust en aantrekkelijk zijn. De scheuten bereiken een lengte van ongeveer 1,50 m - dit resulteert in prachtige watervallen met weelderige, getufte schermbloemige bloeiwijzen. Deze verschijnen in mei en kunnen tot in oktober aanhouden.

    Hangende geraniumsoorten zoals "White Glacier" vertonen zeer delicate, luchtige bloeiwijzen. Ze bloeien ook lang van mei tot oktober. Hun ranken zijn echter niet zo lang als die van de Tiroolse hanggeraniums, slechts ongeveer 70 cm.

    Daarnaast zijn er enkele half- of geheel dubbele variëteiten waarvan de bloemen roosachtig lijken.Ze groeien meestal wat compacter en zijn wat gevoelig voor regen vanwege de artistieke bloemen.

    Staande geraniums

    Deze soort, botanisch Pelargonium hortorum, vertoont een opgaande groeiwijze met sterke scheuten. De soorten vertonen vaak zeer kleurrijke bloemen in wit tot roze of oranje en worden tot ongeveer 40 cm hoog.

    Zo is de rozensoort Xtreme heel klassiek met zijn grote dieproze bloemen die in het midden roze kleuren en in losse groepen staan.

    Er zijn ook variëteiten met dubbele bloemen onder de staande geraniums - de "Appelbloesem" bijvoorbeeld, verrukt met talrijke kleine, roosachtige bloemen in groenachtig wit met een roze buitenkant, die bij elkaar worden gehouden in dichte, bolvormige trossen. Deze soort bloeit ook continu van mei tot oktober, maar heeft veel snoei nodig.

    geurende geraniums

    Iedereen die graag zelf culinaire lekkernijen maakt, kan veel met geurende geraniums - likeuren bereiden, bloemenboter bereiden of zomerdouches op smaak brengen. Maar je kunt ook geurende geraniums bewaren voor een aangename omgevingsgeur in de zomertuin. Nog een praktisch voordeel: hun essentiële oliën houden muggen en ongedierte op afstand, dus ze zijn goed voor ons en voor naburige tuinplanten.

    De verscheidenheid aan geurende geraniums is onmetelijk. Je vindt varianten in talloze geurrichtingen, zodat je kunt kiezen naar jouw smaak. Bij alle geurende geraniums spelen de bloemen een ondergeschikte rol.

    Als je een zwak hebt voor citrusgeuren, dan zijn soorten als de naar citroen ruikende "Lemon Fizz", de naar sinaasappel ruikende "Prince of Orange" of de fijn bitter-grapefruit-achtige "Toronto" geschikt.

    Andere fruitig ruikende variëteiten zijn de abrikoosachtige "Madame Nonin" en de frisse, appelachtige "Apple Mint".

    Rassen zoals "Felty Radens" met een mentholachtige, balsamico-oriëntatie of - voor alle After Eight-fans - de "Chocolate Peppermint" met een chocoladeachtige nasmaak ruiken muntachtig en fris. De "Coconut" resoneert met iets exotisch zuiders.

    Rassen zoals "Attar of Roses" of "Rosemarie" stralen een roze, elegant bloemige geur uit.

Categorie:

Kamerplanten