De klimhortensia (Hydrangea petiolaris) behoort tot de hortensiafamilie (Hydrangeaceae) en is nauw verwant aan de tuinhortensia (Hydrangea macrophylla). Net als deze vormen klimhortensia's grote, parapluvormige bloeiwijzen, maar dankzij hun hechtwortels groeien ze zelfstandig tot 15 meter hoog. De sierplant, die vaak in tuinen wordt aangeplant, kan op veel manieren worden gebruikt en wordt beschouwd als zeer gemakkelijk te verzorgen.

De klimhortensia dient voorzien te zijn van een klimhulp

Inhoudsopgave

Toon alles
  1. herkomst en distributie
  2. gebruiken
  3. uiterlijk en groei
  4. bladeren
  5. bloei en bloeitijd
  6. fruit
  7. Is klimhortensia giftig?
  8. Welke locatie is geschikt?
  9. vloer
  10. Klimhortensia correct planten
  11. Wat is de beste planttijd?
  12. De juiste plantafstand
  13. Waterklimhortensia
  14. Klimhortensia goed bemesten
  15. Klimhortensia correct snoeien
  16. Vermenigvuldigen klimhortensia
  17. overwinteren
  18. Hoe plant ik correct?
  19. potcultuur
  20. ongedierte
  21. Ziekten
  22. Klimhortensia bloeit niet, wat te doen?
  23. soorten en variëteiten

    24. herkomst en distributie

    Zoals veel hortensia's komt ook de klimhortensia uit Oost-Azië. In Korea, Japan en Taiwan is de soort wijdverbreid, zowel in tuinen als in de uitgestrekte bossen. In Europa en Amerika wordt de groeikrachtige klimplant gebruikt als sierplant, maar komt door zijn robuustheid nu ook in het wild voor.

    gebruiken

    Als klassieke klimplant beklimt Hydrangea petiolaris huismuren, schuttingen, muren, oude en dode bomen, pergola's en andere klimstructuren. Hiervoor gebruikt de plant zijn hechtwortels, waarmee hij zelfstandig omhoog klimt en zich aan de grond verankert. Klimhulpmiddelen zoals koorden, haken etc. hebben alleen zin bij vers geplante jonge planten, zodat ze de juiste weg kunnen vinden. Als de plant geen klimplaats kan vinden, groeit hij - afhankelijk van de variëteit - ook als bodembedekker of een brede, halfronde struik tot twee meter hoog.

    uiterlijk en groei

    Aan de van het licht afgewende zijde vormen de scheuten van de klimhortensia sterke hechtwortels, die na verloop van tijd verhouten en tot dikke takken uitgroeien. Oudere planten hebben meestal een zeer knoestige groeiwijze en de roodbruine bast op het dikke hout schilfert af. Klimhortensia's bereiken een gemiddelde hoogte van zes tot zeven meter op muren, muren of hekjes, maar kunnen in uitzonderlijke gevallen ook tot 15 meter hoog worden. Bij jonge planten is de groei relatief langzaam met ongeveer 15 tot 20 centimeter per jaar, maar neemt toe met de leeftijd tot een jaarlijkse groei van maximaal 40 centimeter - op voorwaarde dat de omstandigheden op de locatie optimaal zijn.

    bladeren

    Het dichte blad van de klimhortensia bestaat uit talrijke glanzend groene, ronde tot eironde bladeren die tot tien centimeter lang kunnen worden. Deze staan op lange stelen tegenover elkaar en verkleuren bij de meeste soorten in de herfst prachtig geel. Sommige van de nieuwere variëteiten ontwikkelen echter geen herfstkleuren meer, maar blijven tot de volgende lente groen aan de scheuten, althans in milde winters.

    bloei en bloeitijd

    De grote, parapluvormige bloemen van klimhortensia's, die verschijnen tussen mei en juli, zijn altijd roomwit. Ze verspreiden een lichte, zoete geur die de plant onweerstaanbaar maakt voor bijen, hommels en vlinders. Vanwege hun overvloed aan nectar zijn klimhortensia's waardevolle voedselplanten voor insecten.

    Overigens bestaan de platte, tot 25 centimeter brede parasolpluimen meestal uit witte, steriele showbloemen. Alleen de binnenste bloembladen - herkenbaar aan de ontbrekende bloembladen - zijn vruchtbaar.

    Als je wilt genieten van de weelderige bloei van deze planten, heb je geduld nodig: klimhortensia's bloeien op zijn vroegst vijf tot acht jaar na het planten.

    fruit

    De wilde vormen van de klimhortensia vormen in de herfst kleine, onopvallende capsulevruchten. De ontwikkeling van vruchten met zaden is echter niet te verwachten in gecultiveerde vormen.

    Is klimhortensia giftig?

    Zoals alle hortensia's wordt de klimhortensia als licht giftig beschouwd. Alle delen van de plant bevatten gif.webpstoffen zoals glycosiden (blauwzuur), saponinen, maar ook hortensia en hortensia. Bij inname in grote hoeveelheden veroorzaken deze lichte vergiftigingsverschijnselen, zoals duizeligheid en misselijkheid. Bladeren, bloemen en andere delen van de plant smaken echter extreem bitter, zodat kinderen niet in de verleiding komen om meer te proeven. Wrijf een vers blaadje tussen je vingers en je ruikt de lichte geur van bittere amandelen.

    Verder kunnen de ingrediënten van de klimhortensia een contactallergie veroorzaken bij mensen die er gevoelig voor zijn, maar dit kan worden voorkomen door het gebruik van handschoenen en andere beschermende kleding (bijvoorbeeld bij het snoeien van de plant).

    Huisdieren daarentegen zijn problematischer, omdat klimhortensia's giftig zijn voor katten, honden en co. en bij hen ernstige vergiftigingsverschijnselen kunnen veroorzaken.

    Welke locatie is geschikt?

    Klimhortensia's voelen zich het prettigst op lichte, maar niet volle zon en warme locaties. Kies een halfschaduw, licht schaduwrijke of zonnige plaats, die echter niet direct in de schaduw mag staan - als het te donker is voor de plant zal hij geen bloemen geven. Een eerder vochtige en koele standplaats in de tuin is ook optimaal.

    vloer

    Idealiter is de potgrond humus, fris, doorlatend en licht zuur. Klimhortensia's verdragen geen kalkrijke grond en zijn ook erg gevoelig voor zware en verdichte grond.

    Klimhortensia correct planten

    Plant de klimhortensia in een goed gedraineerd plantgat dat ongeveer twee keer zo breed en diep is als de kluit van de plant. Maak de zijwanden en de bodem van het gat los met een graafvork om het voor de wortels gemakkelijker te maken om te groeien. Meng de uitgraving met rijpe compost, hoornkrullen (€ 32,93) en rhododendronaarde indien nodig. Bevestig de scheuten van de jonge plant aan een klimhulpmiddel om deze in de goede richting te wijzen. Gebruik vooral bij huismuren een latwerk en bevestig dit ongeveer tien centimeter voor de muur. De sterk hechtende wortels van de klimhortensia hebben de gewoonte om in het gips te graven en daar steun te vinden. Een klimhulp is natuurlijk alleen nodig als de plant moet worden getraind om te klimmen. Anders groeit het gewoon als bodembedekker of brede struik.

    Bedek de grond vervolgens met een mulchmateriaal zoals bladeren, bastmulch, enz. Om het vocht in de grond te houden. Zet de kluit in het beste geval voor het plaatsen in een emmer lauwwarm water, zodat de plant voldoende vocht kan opnemen.
    Lees verder

    Wat is de beste planttijd?

    De beste tijd om een klimhortensia te planten is het vroege voorjaar tussen maart en april. De planten zijn echter meestal beschikbaar als containergoederen, die in principe het hele jaar door geplant kunnen worden. De enige vereiste is vorstvrij, zacht weer. Vermijd planten op warme, zonnige dagen, anders krijgen de planten snel last van watertekorten en droogtestress.

    De juiste plantafstand

    Klimhortensia's kunnen tot vijf meter breed worden en hebben veel ruimte nodig. Plant ze daarom afzonderlijk en vermijd ook onderbeplanting - de resulterende worteldruk past niet bij de planten. Het is echter mogelijk om te socializen met andere klimplanten zoals clematis (Clematis).

    Waterklimhortensia

    In principe is het extra water geven van aangeplante klimhortensia's niet nodig, omdat de planten door hun wijd vertakte wortelstelsel zelfvoorzienend zijn. Alleen vers geplante exemplaren moeten enkele weken water krijgen, omdat de wortels, die nog niet stevig in de grond verankerd zijn, zelf niet genoeg vocht kunnen opnemen. Zelfs tijdens droge en hete middenzomerfasen moet de plant zo nodig af en toe worden bewaterd - bijvoorbeeld omdat de plant zijn bladeren laat hangen.

    Klimhortensia goed bemesten

    Klimhortensia's hebben een vrij hoge voedingsbehoefte en dienen daarom in het voorjaar te worden voorzien van organische mest. Hiervoor zijn vooral compost, grasmaaisel of bastmulch geschikt.

    Als oudere planten niet echt willen bloeien, helpt startbemesting met in de handel verkrijgbare hortensia of rododendronmest in het voorjaar.

    Klimhortensia correct snoeien

    Klimhortensia's hoeven, mits ze voldoende ruimte hebben om uit te spreiden, niet gesnoeid te worden. De planten zijn echter vrij tolerant ten aanzien van snoeien en kunnen gemakkelijk worden teruggesnoeid tot meerjarig hout. Jonge klimhortensia's zullen meer vertakken en vervolgens dichter worden als ze direct na het planten met een derde worden ingekort.

    Indien mogelijk moeten op een vorstvrije en milde dag in februari of maart snoeimaatregelen vóór het ontkiemen worden uitgevoerd.

    Vermenigvuldigen klimhortensia

    Omdat er meestal geen vruchten met zaden worden gevormd, is alleen vegetatieve vermeerdering via stekken, uitlopers of stokken mogelijk.

    stekken

    Neem in juni hoofdstekken van ongeveer 10 tot 15 centimeter lang, waarvoor je scheuten zonder bloemen kiest. Verwijder de onderste bladeren en dompel de afgeschuinde snijrand in een wortelpoeder. Plant de stekken vervolgens in kleine potjes met groeisubstraat of direct op de gewenste standplaats en houd ze licht vochtig. Wortelen is succesvol wanneer de eerste nieuwe scheuten zich vormen.

    uitloper

    De vermeerdering is gemakkelijker via uitlopers, die in tegenstelling tot stekken niet direct van de moederplant worden gescheiden. Selecteer in mei of juni jonge scheuten die dicht bij de grond groeien, die je naar beneden trekt, de bladeren verwijdert en op één plek licht krabt. Plant ze in de grond en bedek de scheuten slechts licht met aarde. De tak moet echter worden verzwaard met een steen of verankerd met een draad zodat deze niet uit de plantplaats glijdt. Houd het stekje licht vochtig en scheid het van de moederplant het volgende voorjaar zodra het eigen scheuten krijgt.

    stokjes

    Stekken worden in de winter gesneden en bewaard in de groentelade van de koelkast of een andere koele plaats, gewikkeld in een vochtige doek, tot het planten in het voorjaar. Plak de circa 15 tot 20 centimeter lange stokjes direct op de beoogde plek en houd de grond daar licht vochtig.

    overwinteren

    Klimhortensia's zijn voldoende winterhard en hebben de eerste jaren maar weinig winterbescherming nodig, bijvoorbeeld door te mulchen met bladeren of het aanleggen van sparren- en dennentakken.

    Hoe plant ik correct?

    Klimhortensia's kunnen in principe worden verplant zolang ze niet langer dan vijf tot zes jaar op hun standplaats staan. Aan de andere kant is het verplaatsen van oudere, klimmende exemplaren bijna onmogelijk vanwege de sterke stengelvorming. Alleen struikachtige planten kunnen later van locatie veranderen.

    Het is alleen belangrijk dat u de planten niet onvoorbereid verplant. In het najaar voor de geplande maatregel - wat het beste in het voorjaar kan - graaf een ondiepe greppel rond de hoofdscheut, die je vult met compost. Dit dwingt de plant om compacte wortels dicht bij de stam te vormen, waardoor deze later gemakkelijker op de nieuwe locatie kan groeien.
    Lees verder

    potcultuur

    Als de planter groot genoeg is, kan de klimhortensia ook in een emmer gekweekt worden. Zo groot wordt de plant natuurlijk niet, maar hij kan toch behoorlijke proporties aannemen. Daarom is het nogal ongeschikt om op het balkon te houden, vooral als het een gehuurd appartement is. Veel verhuurders verbieden het planten van klim- of klimplanten op het balkon, vooral als het zelfklimmende soorten zijn. De klimhortensia is echter zeer geschikt als privacyscherm op een terras - bijvoorbeeld geplant in een verhoogde bedbak of iets dergelijks en voorzien van een latwerk.

    ongedierte

    Ongedierte wordt zelden aangetroffen op klimhortensia's. Dan zijn het vooral zuigende insecten zoals bladluizen. Vaak merk je een plaag door een kleine gestalte, onvolgroeide bladeren, vallende knoppen of een opvallend grote aanwezigheid van mieren rond de aangetaste plant. Voorkom plagen door zorgvuldige verzorging, een geschikte standplaats en de kolonisatie van nuttige insecten in de tuin. Installeer een insectenhotel (€11,33) op een gunstige plek en zorg ervoor dat bijvoorbeeld vogels voldoende plek vinden om zich terug te trekken en te eten.

    Ziekten

    Klimhortensia's zijn robuuste planten die nauwelijks worden aangetast door ziektes. Als de plant ziek lijkt, zijn fouten in de verzorging of een ongeschikte locatie meestal de oorzaak. Chlorose, waarbij de bladeren geel worden, komt veel voor. Redenen zijn ofwel een gebrek aan voedingsstoffen door onjuiste of onvoldoende bemesting of een onjuiste pH-waarde. Is dit meer dan 7, dan dient u de klimhortensia te voorzien van zure rododendrongrond.

    Echte meeldauw komt ook af en toe voor, waarbij echte meeldauw overheerst bij warm en droog weer en valse meeldauw in vochtige, koele zomers. Sproeien met veldpaardestaart of knoflookafkooksel helpt tegen beide schimmelziekten, en ernstig aangetaste bladeren en scheuten moeten ook worden verwijderd.

    Klimhortensia bloeit niet, wat te doen?

    Als de klimhortensia niet wil bloeien, kunnen daar verschillende redenen voor zijn:

    • Nutriëntentekort: Voorzie de plant in het voorjaar van compost of andere organische mest.
    • Gebrek aan licht: Hoewel de klimhortensia geclassificeerd is als schaduwtolerant, heeft deze voldoende licht nodig voor een weelderige bloei.
    • Op het verkeerde moment snoeien: Snoei klimhortensia's nooit in de herfst, dan verwijder je ook de knoppen van het volgende jaar.
    • Vorst: Bloemknoppen zijn in het voorgaande jaar ontstaan en kunnen in strenge winters doodvriezen.

    tips

    Verwelkende bladeren worden niet alleen veroorzaakt door een mogelijk gebrek aan water, maar kan ook komen door wateroverlast (en dus rottende wortels) of een te zonnige standplaats.

    soorten en variëteiten

    Deze prachtige soorten klimhortensia zijn geschikt voor huis- en hobbytuinen:

    • 'Semiola': wintergroene, koperrode scheuten in het voorjaar, ideaal als bodembedekker
    • 'Silver Lining': wintergroen, bont blad, geschikt voor bakken
    • 'Miranda': bont blad, vooral grote bloemen
    • 'Cordifolia': dwergvorm, wordt maar drie meter hoog en 40 centimeter breed

    De valse of gespleten hortensia (Schizophragma hydrangeoides) lijkt zowel qua uiterlijk als qua teelt- en standplaatsvereisten sterk op de klimhortensia. Het grootste verschil tussen de nauw verwante soorten is de groeikracht: gespleten hortensia's, van gemiddeld twee tot zes meter hoog en tot vier meter breed, zijn kleiner dan de meer groeikrachtige klimhortensia's.

Categorie:

Moestuin