Ook zonder de beroemde "groene duim" hoef je niet zonder een indrukwekkende kamerplant te doen: de Zamioculcas zamiifolia, ook wel geluksveer- of kartonpapierplant genoemd, verdraagt vrijwel elke standplaats - en klaagt niet over te weinig verzorging. De groene plant, die tot een meter hoog wordt, is praktisch onverwoestbaar zolang je hem niet verdrinkt met een gieter. De vetplant uit Oost-Afrika heeft immers maar een klein beetje water nodig.

De geluksveer is een zuinige kamerplant

Inhoudsopgave

Toon alles
  1. Profiel / bloemen en bloeitijd
  2. Profiel / herkomst en distributie
  3. Profiel / gebruik
  4. Eigenschappen/uiterlijk en groei
  5. Kenmerken / toxiciteit
  6. Zamioculcas correct planten
  7. Welke locatie is geschikt?
  8. Welke grond heeft de plant nodig?
  9. Verzorging / Bemesting
  10. verzorgen / water geven
  11. Verzorgen/verdelen en verpotten
  12. verzorgen / snijden
  13. onderhoud / vermeerdering
  14. Verzorging / Ziekten en plagen
  15. Veel Gestelde Vragen
  16. soorten en variëteiten

    17. Profiel / bloemen en bloeitijd

    Een Zamioculcas die in kamercultuur wordt gehouden, produceert slechts zeer zelden een bloem. Dit is hoe dan ook niet spectaculair: zoals typisch voor de aronskelkfamilie bestaat de bloem uit een dikke, witachtige bol van slechts enkele centimeters hoog. Je kunt pas genieten van de bloei als de planten zich helemaal op hun plek voelen en de omstandigheden optimaal zijn. Dit vereist echter:

    • permanent aanwezig zijn bij ongeveer 25 °C omgevingstemperatuur
    • de luchtvochtigheid is niet te hoog en niet te droog (zoals in verwarmde ruimtes in de winter)
    • er is gekozen voor een lichte maar niet volle zon standplaats
    • regelmatig bemest en bewaterd
    • er werd gelet op een voldoende grote pot
    • de plant is niet te vochtig
    • een hoogwaardig substraat op compostbasis is ingevuld

    Net als de bladscheuten groeit ook de bloeistengel rechtstreeks uit de wortelstok, maar is maximaal 30 centimeter hoog. Eerst bedekt een schutblad de bloem, maar dit breekt af na het ontkiemen en legt de witte bloeikolf bloot. Dit duurt op zijn beurt een paar weken voordat het opdroogt en bruin wordt. De eventueel gevormde zaden kunnen in principe gebruikt worden om de Zamioculcas te vermeerderen, maar dit is een lastige onderneming en weinig succesvol voor de leek.

    Profiel / herkomst en distributie

    Pas sinds het begin van de jaren 2000 heeft de Zamioculcas een opleving doorgemaakt als ongecompliceerde kamerplant. Het werd simpelweg niet eerder voor dit doel gekweekt, hoewel de soort al in de 19e eeuw werd ontdekt en beschreven. De thuisbasis van de plant, die behoort tot de Araceae-familie, is Centraal- en Oost-Afrika, waar de soort wijdverbreid is, vooral in Kenia, Tanzania en Zanzibar. Daar groeit de plant voornamelijk in de beboste uitlopers van de hooglanden en in laaglanden waar rotsachtige ondergrond heerst.

    De Zamioculcas is van nature gewend aan extreme droogte en kan weken tot maanden zonder water. Kenmerkend voor de thuisregio is de afwisseling tussen droge fasen en hevige regenval, waarbij de plant snel vocht kan opnemen - om vervolgens weer droogte te overleven.

    Profiel / gebruik

    De Zamioculcas kan alleen als kamerplant of in serres worden gehouden, aangezien hij als warmteminnende, typisch Afrikaanse plant niet mag worden blootgesteld aan temperaturen onder 16 °C. De plant voelt zich het prettigst bij temperaturen boven de 20 °C en verdraagt door zijn weerstand tegen droogte ook zomerhitte en winterverwarmingslucht probleemloos. Tijdens de warme zomermaanden kunt u de plant ook op een halfschaduw of zonnige plaats op het balkon of terras zetten, mits de temperatuur 's nachts niet onder de 20 °C komt. Het moet ook droog zijn, zodat de Zamioculcas, die erg gevoelig is voor overtollig vocht, niet wordt blootgesteld aan constante regen.

    Eigenschappen/uiterlijk en groei

    Botanisch gezien is de Zamioculcas een van de kruidachtige planten, die echter niet overeenkomt met het werkelijke uiterlijk. De groenblijvende geluksveer ontwikkelt dikke, vlezige ondergrondse wortelstokken waaruit verdikte bladstelen ontspruiten en tot een meter hoog kunnen worden. Deze bladstelen zijn de eigenlijke bladeren van de Zamioculcas: ze zijn knotsvormig en verdikt en bedekt met talrijke stijve, sterke geveerde bladeren. Alle bovengrondse delen van de plant zijn glanzend donkergroen van kleur en geven een goede indicatie van de helderheid van de standplaats: op donkere plaatsen kleuren de bladeren intens donkergroen.

    Over het algemeen ziet de plant er sterk uit en groeit hij vrij dicht bij het ouder worden, daarom is het een goed idee om de onderstam af en toe te verdelen: dit geeft je niet alleen een tweede plant, maar voorkomt ook dat de plantpot op een gegeven moment barst door worteldruk. In principe groeit de Zamioculcas vrij langzaam, maar kan enkele tientallen jaren oud worden en daardoor erg groot.

    Kenmerken / toxiciteit

    Zoals alle aronskelken is de Zamioculcas giftig voor zowel mens als huisdier. De groenblijvende plant bevat huidirriterende stoffen zoals oxaalzuur en calciumoxalaat, die uitwendig kunnen leiden tot zwelling en roodheid van de slijmvliezen en de huid. Vergiftiging is echter zeer zeldzaam, omdat het effect in de vorm van een branderig gevoel in de mond enz. onmiddellijk intreedt en het lichaam daarom wordt gewaarschuwd. Zorg er wel voor dat er geen plantensap in je ogen komt bij bijvoorbeeld het snoeien, dit kan erg oncomfortabel zijn. Spoel in dit geval uw ogen grondig uit met helder, warm water. Een doktersbezoek is echter meestal niet nodig.

    Zamioculcas correct planten

    Heeft u een Zamioculcas nieuw gekocht, dan kunt u deze het beste direct in vers substraat verplanten. Of de plant een nieuwe pot nodig heeft, kun je zien aan de wortelpenetratie van de pot: als er bijna geen ruimte meer in de grond is, is het tijd voor een grotere pot. Deze moet zo breed mogelijk zijn, omdat de wortels vooral in de breedte uitzetten. Ook een afvoergat in de bodem van de pot is essentieel, waardoor overtollig water snel kan weglopen. Om te voorkomen dat het dichtslibt, bedek je de vloer met een laag potscherven. Toevoeging van geëxpandeerde klei (€ 19,73) of perliet zorgt voor een betere doorlaatbaarheid van de ondergrond (€ 37,51)

    Welke locatie is geschikt?

    De Zamioculcas is qua ligging aangenaam zuinig. In principe kan de plant het overal goed vinden, zolang hij maar niet op een raam op het zuiden staat. De onderhoudsvriendelijke kamerplant verdraagt geen volle zon, maar voelt zich toch het prettigst op een lichte plek. Als je er geen hebt, zet de "Zamie" gewoon in de schaduw - hij doet het goed, zelfs met weinig licht, maar groeit dan veel langzamer en ontwikkelt merkbaar donker blad.

    Warmte is in ieder geval belangrijker dan lichtintensiteit, want de Zamioculcas mag niet koeler zijn dan 16 °C. Temperaturen tussen de 20 en 25 °C zijn ideaal om te gedijen, waar de plant in de warme zomermaanden ook van kan genieten op het balkon.

    Lees verder

    Welke grond heeft de plant nodig?

    Als substraat is in de handel gebruikelijke grond, eventueel voorbemest, voldoende. De geluksveer is ook geschikt voor groene planten, kamerplanten of palmbomen. De kamerplant voelt zich het prettigst in grond met een hoog aandeel compost. Meng kleikorrels of perliet door de ondergrond voor een betere doorlaatbaarheid. Pas op dat je de plant niet te vochtig houdt - als het substraat beschimmeld wordt, zal de "Zamie" te nat zijn en heeft hij zo snel mogelijk een nieuwe pot en vers substraat nodig. Als u de voorkeur geeft aan hydrocultuur in plaats van aarde, wordt de toch al lage onderhoudsinspanning nog verder verminderd.

    Lees verder

    Verzorging / Bemesting

    Zoals elke potplant heeft ook de Zamioculcas een regelmatige voeding nodig. Bemest ze ongeveer elke vier weken met een laaggedoseerde, vloeibare groenbemesting die bij het gietwater wordt gegeven. Als alternatief kunt u de plant ook in het voorjaar langdurig van een meststof voorzien - bijvoorbeeld in de vorm van een stok of kegel - zodat de bemesting in de zomermaanden niet kan worden vergeten. Stop met bemesten tijdens de winter.

    Vers verpotte planten in voorbemeste grond moeten op zijn vroegst na acht weken worden bemest, evenals zieke of ongedierte aangetaste exemplaren, die pas na herstel weer van voedingsstoffen worden voorzien. Planten zijn in die zin net mensen: je eet waarschijnlijk minder als je met koorts in bed ligt.

    verzorgen / water geven

    De Zamioculcas slaat vocht op in zijn dikke, vlezige bladstelen, die hij gebruikt om droge perioden in zijn Oost-Afrikaanse thuisland te overleven. Dit is een vetplant die maar een beetje water hoeft te krijgen - maar toch niet constant mag uitdrogen. Geef de "Zamie" altijd water als het substraat goed is opgedroogd - dit kun je met kleipotten bepalen door de "kloptest". Tik zachtjes met je knokkels op de pan. Als de resulterende klei hol klinkt, is het tijd om te gieten. Gebruik goed oud kraanwater op kamertemperatuur of opgevangen regenwater. Overtollig irrigatiewater moet onmiddellijk worden verwijderd.

    Zet de Zamioculcas af en toe onder de douche en was ze af met een zachte, lauwe douchestraal. Douchen doodt meerdere vliegen in één klap: enerzijds verwijder je opgehoopt stof van de bladeren en anderzijds verhoog je de luchtvochtigheid, zodat ongedierte dat vaker voorkomt als het droog is, zoals spint , maak geen kans.

    Over de giethoeveelheid kan geen concrete informatie worden gegeven. Kortom, de Zamioculcas heeft in de zomermaanden steeds vaker water nodig dan in de winter. Hoeveel en hoe vaak je water geeft hangt af van de helderheid op de standplaats, de omgevingstemperatuur en de grootte van de plant.

    Verzorgen/verdelen en verpotten

    De Zamioculcas hoef je zelden te verpotten, in tegenstelling tot veel andere potplanten staat de geluksveer graag in krappe potten en heeft hij pas een nieuwe nodig als zijn wortels uit de planter dreigen te groeien. Meestal is dit ongeveer om de drie jaar het geval. U kunt deze mogelijkheid ook gebruiken om grote planten in twee of meer individuele planten te verdelen en deze apart te planten. Dit is de snelste en gemakkelijkste manier om de mooie plant te vermeerderen. De beste tijd voor deze maatregel is het voorjaar en ook na het verpotten moet u de plant(en) enkele weken intensiever water geven.

    verzorgen / snijden

    Zelfs als de geluksveer langzaam groeit, kan hij in de loop der jaren behoorlijk hoog en vooral uitgebreid worden. Desalniettemin de plant niet terugsnoeien, anders blijven er lelijke kale plekken achter. De Zamioculcas ontspruit niet meer uit de afgesneden stronk, deze blijft vaak meerdere jaren. Verdeel in plaats daarvan eenvoudig planten die te groot zijn geworden.

    Soms moet je echter toch een mes of schaar gebruiken omdat zieke of dode scheuten zo snel mogelijk verwijderd moeten worden. Snijd gedroogde of rottende bladstelen direct aan de basis af en gooi het maaisel weg bij het huisvuil.

    onderhoud / vermeerdering

    De geluksveer kan ook worden vermeerderd met bladstekken, die je eenvoudig met de snijkant naar beneden in een pot met potgrond zet, het substraat licht vochtig houdt en de pot op een warme en lichte plaats bij ongeveer 25°C zet. Het is het beste om de stekken in een kas te kweken, omdat in gespannen lucht gemakkelijker wortels kunnen worden gevormd. Je hebt echter veel geduld nodig totdat het blad echt wortel heeft geschoten en er een nieuwe scheut ontstaat: dit proces kan wel een jaar duren. Zelfs daarna groeit de nieuwe zaailing vrij langzaam. Naast losse blaadjes zijn ook bladstelen tot 20 centimeter lang met meerdere blaadjes geschikt voor vermeerdering.

    Verzorging / Ziekten en plagen

    De Zamioculcas is een winterharde kamerplant die zelden ziek wordt of wordt aangevallen door ongedierte. In principe zijn alleen spintmijten, die vaak op droge en warme locaties voorkomen, problematisch. Je kunt deze plaag weghouden door de plant af en toe te douchen.

    Veel Gestelde Vragen

    Zamioculcas krijgt bruine bladeren, wat te doen?

    Als de Zamioculcas ineens bruin blad krijgt, zitten daar meestal verzorgingsfouten achter. Ontdek of je

    • water te veel of te weinig
    • te veel of te weinig bemesten
    • de omgevingstemperatuur is te hoog of te laag
    • de luchtvochtigheid is te hoog of te laag.

    Zodra de oorzaak is vastgesteld, dient u passende tegenmaatregelen te nemen.

    Zamioculcas krijgt gele bladeren, wat te doen?

    Gele bladeren op de geluksveer daarentegen zijn een duidelijke indicatie van een te vochtige standplaats. Verpot de plant dan direct in vers, droog substraat en snij eventueel rotte wortels of bladscheuten af. Geef de Zamioculcas in de toekomst minder vaak of minder water.

    tips

    De bladstelen kunnen een meter lang en soms zelfs langer zijn. Je kunt ze vastbinden met een raffia lint of iets dergelijks om ze te stabiliseren, zodat ze niet overhangen of zelfs afbreken door hun eigen gewicht.

    soorten en variëteiten

    Er is in principe maar één type Zamioculcas in de handel verkrijgbaar, hoewel ook in de Botanische Tuin van Berlijn een bonte variant te bewonderen is. Dit is echter slechts zelden beschikbaar en kan dan voor veel geld worden gekocht. Aan de andere kant is het twijfelachtig of de Black Zamioculcas 'Raven', die af en toe wordt aangeboden, daadwerkelijk een apart ras is. De zeer donkere bladstelen en blaadjes van deze variant worden eigenlijk ook door elke normale geluksveer ontwikkeld - zolang het maar donker genoeg is. Een donkere standplaats en dus weinig licht leiden bij deze soort automatisch tot donkergekleurde bladeren.

Categorie:

Moestuin